فهرست مطالب
مقدمه : 1
فصل اول
تاریخچه مقابر: 2
زیارت به چه معناست 4
جایگاه زیارت در فرهنگ ما 5
آرامگاه و مراحل تطور و تکامل آن در گستره فرهنگ ایرانی 6
سه نکته درباره آرامگاههای موجود 7
فصل دوم
« آذر یزدی » 10
زندگینامه آذر یزدی به روایت آذر یزدی 10
زادگاه 10
مسأله کتاب 13
از ده تا شهر 14
کارهای گوناگون 16
زندگی تنهایی 16
اما کتاب کودکان 17
آثار مورد علاقه ام 18
خاتمه ای درباره همین نوشته 19
نمونه از دست خط آذریزدی 20
فصل سوم
استان یزد 22
محیط طبیعی ( موقعیت و وسعت ) 24
شهرستان یزد (گذر تاریخی) 24
پیشینه تاریخی 25
وجه تسمیه یزد 27
ایساتیس 28
کثه 28
یزدان گرد 28
دارالعباده 29
جمعیت، نژاد، زبان، دین 30
جمعیت 30
نژاد 30
زبان 30
مذهب 31
صنایع دستی استان یزد 31
جاذبه ی تاریخی و معماری یزد 32
جاذبه های تاریخی
مکانهای تاریخی استان یزد 37
آثار تاریخی: 37
تصویر بنای امیرچخماق و ماه کامل 38
زندان اسکندر 39
باغ دولت آباد یزد 41
آتشکده زرتشتیان 48
خانه رسولیان 48
خانه ملک زاده 49
خانه محمودی 50
خانه لاریها یزد 50
دخمه زرتشتیان 52
حمام خان 53
آب انبار شش بادگیری 53
فصل چهارم
اقلیم و ویژگیهای جغرافیایی 54
مقدمه 55
1-خصوصیات اقلیمی مناطق گرم وخشک (فلات مرکزی) 55
2- ویژگیهای معماری بومی مناطق گرم وخشک 56
3- حدود وموقعیت جغرافیایی استان یزد 57
4- خصوصیات اقلیمی استان یزد 58
5- مشخصات اقلیمی شهر یزد 60
5-1 آب وهوا 60
5-2 تابش ( Radiation ) 61
5-2-1 جهت گیری در رابطه با تابش 62
5-2-2 بررسی راهکارهای سنتی در یزد در رابطه با مسئله تابش 63
5-2-3- سایه 64
طول سایه 64
روشهای استفاده از سایه 65
5-2-3-1-سایه بان 65
5-2-3-2-پوشش گیاهی 65
نتیجه گیری 66
5-3- دما (Temperature) 67
5-3-1-مشخصات دما 67
نیازهای حرارتی یزد 68
5-4-رطوبت نسبی (Relative Humidity) 69
5-4-1-مشخصات رطوبتی 70
5-4-2- راهکارهای سنتی در رابطه با رطوبت 71
نتیجه گیری 71
5-5 باد (Wind): 72
5-5-1- مشخصات بادها 73
5-5-2-مسئله تهویه 73
5-5-3- راهکارهای سنتی در یزد در رابطه با باد 74
بادگیر: 74
نتیجه گیری 75
5-6-نتیجه گیری کلی بحث اقلیم 75
اصول کلی معماری منطقه 77
درون گرایی : 79
معماری قدیمی یزد 81
بادگیر 81
معماری خانهٔ یزدی 82
فصل پنجم
مبانی طراحی فضاهای مذهبی 83
رابطه انسان با محیط 84
رابطه طراحی و فرهنگ 85
اصل سلسله مراتب 86
سلسله مرتب در فضاهای مذهبی 87
حس مکان: 87
جایگاه آب در فرهنگ ایرانی 89
حوض 91
رنگ در معماری آیینی 92
فصل ششم
معرفی نمونه های موجود
آرامگاه سعدی 95
تاریخچه آرامگاه حافظ 104
تاریخچه آرامگاه 104
بنای آرامگاه 107
صحن (حیاط) جنوبی 107
تالار حافظیه: 108
صحن (حیاط) شمالی 108
نمادشناسی بنا 111
طراح آرامگاه 112
آرامگاه حافظ 113
آرامگاه عطار نیشابوری 115
سنگ قبر شیخ عطار 115
آرامگاه عطار نیشابوری 117
دوره تاریخی 117
آرامگاه فردوسی 119
موقعیت کنونی 120
تاریخچه 121
آرامگاه فردوسی )توس( 123
حکیم ابوالقاسم فردوسى 125
فردوسى و آرامگاهش 127
آرامگاه فردوسی بزرگ 129
نگاهی به معماری آرامگاه حکیم عمر خیام 133
مقبره خیام - نیشابور 134
آرامگاه خیام در نیشابور 135
آرامگاه کمال الملک در نیشابور 139
فصل هفتم
برنامه فیزیکی طرح 143
تحلیل سایت 143
هندسه و ابعاد زمین 143
عوامل موجود در سایت 143
دید و دسترسی 144
دسترسی ها 146
ضوابط و استانداردها 152
معرفی طرح 154
هدف از طراحی آرامگاه 154
تعریف کانسپت 154
ایده اصلی طرح 156
سناریو طرح 157
دیاگرام 160
اصول طراحی 161
کانسپت اولیه طراحی 162
شیت های نهایی 166
منابع 169
مقدمه :
درمیان بناهایی که وجودشان دستی در تبیین فرهنگ معماری ایران_زمین درطول تاریخ تمدن داشته اند بنا و به زبانی گویاتر اثری را نمی توان یافت که عرصه ی تجلی مقدسات و آرمانهای معنوی سازندگانش نبوده باشد.
نمادها، انگاره ها،سلسله مراتب فضایی و مکانی از عناصر مورداحترامی که در متن اثر محترم شمرد خاص ممکن نبوده است.
با اینکه این مفاهیم باطنی از مشخصه های بارزمعمای ایرانیان می باشند اما برخی آثارعلی الخصوص در دوره اسلامی به گونه ی شاخص عرصه ی بروز قدرتمند اینگونه مفاهیم غیرمادی بوده اند، که همان معماری بناهای مذهبی می باشد که در خدمت تعالی انسان شکل گرفته است و تاثیر گذاری معمار ایرانی در شیوه ی زندگی و طرز تفکر استفاده کنندگان بنا را به خوبی می توان در این گونه آثار از جمله مساجد، آرامگاه ها و از سایر بناهایی از این دست باز یافت .
بناهایی که پیچیدگی هایشان در عرصه های مختلف هنر تجلی تلاش ذهنی سراینده ی بناست، در تصنیف اشکال پیچیده ی آفرینش .
بناهایی که با توجه به بی پیرایگی ذاتی کالبد خویش را عرصه تعالی ذهن تا حقیقتی بس شگرف می داند. حقیقتی که از راه منطق فهم نتواند شد. در این میان مقابر و آرامگاه بزرگان دینی بعد از مساجد مورد عنایت و توجه خاص مردم بوده و می باشند با اینکه به عینا خواندن نماز در قبرستان و آرامگاه ها از افعال مکروه است بلکه کراهاتی نیز نسبت به نماز در گورستان و آرامگاه ها وجود دارد ، معهذا شیعه برای حفظ خاطره ی بزرگان دینی و تاریخی به مقابر ائمه و اصحابشان اهمیت ویژه ای می دهد و بدین گونه است در سراسر ایران بسیاری از امامزاده و بقاع متبرکه هنوز هم به عنوان جانشین مسجد مورد استفاده قرار می گیرد.
فصل اول
تاریخچه مقابر:
بی گمان آرامگاه ، به استثنای مسجد بیشتر ازهر نوع بنای معماری در این دوره ی اسلامی مورد توجه عام بوده است . کمتر شهری در این کشور است که سهمی از چنین بناهایی نداشته باشد. به علاوه صدها دهکده که در عرض و طول ایران قرار گرفته اند ، هر یک دارای یک یا چند مسجد است ، با وجود این هر گروه ابنیه عمومی دارای امامزادهای مخصوص به خود است که مورد احترام اهالی است. طبق داده های باستان شناسی که به 5000 سال پیش بر می گردد، خبر از وجود غارهایی می دهد که در کف آنها افرادی را دفن کرده اند که این خود نشان دهنده ی این است که انسانها به فکر تدفین مرده ها بوده اند .
بعدها در دوران نوسنگی که 38000 سال پیش می باشد که انسانها به دستاوردهای بزرگی رسیده بودند که یکی از آنها سفالگری است که نمونه هایی از این تکنولوژی را در تدفین مرده ها بکار بردند. مثلا ساخت خمره های بزرگ که مرده را در درون آنها قرار می دادند و دفن می کردند .( این خمره ها اکثرا خصوص کودکان بودند.) و بعد از آن در تمدن ایلام هم این را مشاهده می کنیم. نمونه های بدست آمده از تابوت های سفالی در موزه ی هفت تپه این موضوع را اثبات می کند که در دوره ی ایلامی هم از این شیوه استفاده کرده اند که تابوت سفالی را قیر اندود می کرده اند که این تابوت ها در پوش داشته اند و اکثرا بیضی شکل هستند.